Mayıs
ayında Beyoğlu’nda Pera Müzesi’nde gezmiş olduğum “Goya- Zamanın Tanığı” isimli
sergi hakkında, ancak şimdi yazabiliyorum. Bu sergi 20 Nisan’da açılmış ve 29
Temmuz 2012’de kapanacak. İspanyol resim dehasının toplam 230 eserini görmek
için fazla bir süre kalmadı. Önce sergi hakkında izlenimlerimi yazıp sonra da
hakkında biraz araştırma yaptığım Goya hakkında edindiğim bilgileri
paylaşacağım.
Pera Müzesi, önemli bir çalışmaya imza
atarak ressam Francisco de Goya’nın, İtalya ve İspanya’daki bazı müzelerden ve
koleksiyonlardan derlenen gravürler ile daha az sayıdaki bazı yağlı boya
eserlerini izlememize fırsat sağlıyor. Ressamın gravür serileri, çoğunlukla
döneminin karanlık yanlarını hicvediyor ve bazen de acımasızca eleştiriyor. Bu
gravür serilerinin isimleri, Kapriçyolar, Savaşın Felaketleri, Boğa
Güreşi, Atasözleri ya da Zırvalar
isimli başlıklardan oluşuyor. Goya, 18 nci yüzyıl sonu İspanyol toplumunun,
özellikle soyluların ve din adamlarının yergisi niteliğindeki “Kapriçyolar”
serisi ile döneminin toplumsal aşırılıklarını ustalıkla eleştirebilen bir aydın
olduğunu gösteriyor. Kapriçyolar’da
İtalyanların karikatürlerinden yararlanmış. Kahramanların yüz hatları
çoğunlukla abartılı. Hatta bazı yüzlerde insanların acımasızlığı, acizliği gibi
özelliklerini vurgulamak için yüzler, bazı hayvanların başları ile temsil
edilmiş. Bunun dışında “Savaşın Felaketleri” gravür dizisi de savaşın acımasızlığını gösteren gerçekçi bir seri.
Sergide gravür serilerinden başka az
sayıda da olsa ressamın yağlı boya tabloları da bulunuyor. Örneğin saray
ressamı olduğu dönemden kalma; Kraliyet ailesine mensup kişilerin tabloları ile
“Çocuk Oyunları Dizisi” tabloları bunların arasında bulunuyor. Goya’nın en ünlü
eseri olan Mayıs’ın Üçü (Third Of May) tablosu sergide yer almıyor. Pera
Müzesi’nde üç kat, ressamın gravür ve yağlı boya tablolarına ayrılmış durumda. Süreli olan bu sergiden
başka diğer katlarda süreli olmayan koleksiyon sergileri var. Bunlar “Kesişen
Dünyalar”, “Anadolu Ağırlık ve Ölçüleri” ile “Kütahya Çini ve Seramikleri”
sergileri…
Pera
Müzesi’ne sergi giriş ücreti 10 TL, indirimli 5 TL. Fakat, bir miktar daha fazla ödeme yaparak bir yıl boyunca sergilere başka ücret ödemeden
girebiliyorsunuz. Ayrıca Goya Sergisi’ne ait oldukça kapsamlı, 390 sayfalık
albüm kitabı isterseniz 70 TL. karşılığında kitaplığınıza katabilirsiniz. Serginin
çıkışında biraz olsun soluklanmak için alt kattaki Pera